Ας αναρωτηθούμε τι είναι ή πώς θέλουμε το σύγχρονο «ανοιχτό» σχολείο: Είναι ή μπορεί να μετασχηματιστεί σε έναν κόμβο που εισάγει αποτελεσματικά τους νεωτερισμούς στην εκπαίδευση, επανασχεδιάζει τη διαδικασία της μάθησης, για να συμπεριλάβει όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας και να εντάξει οικογένειες, τοπικές οργανώσεις, επιχειρήσεις, εμπειρογνώμονες, Πανεπιστήμια, μουσεία και όλους τους κοινωνικούς εταίρους σε ένα σύγχρονο «οικοσύστημα» εκπαιδευτικής καινοτομίας; Μπορεί να αξιοποιεί τα εργαλεία της εξατομικευμένης και ανακαλυπτικής μάθησης, την τεχνολογία, τη διδασκαλία των φυσικών και ανθρωπιστικών επιστημών για τη μελέτη τοπικών και παγκόσμιων ζητημάτων; Μπορεί να εντάξει και να αξιοποιήσει στην εκπαιδευτική διαδικασία ένα σχολικό κήπο, ένα κοντινό μουσείο, ένα ερευνητικό κέντρο αιχμής, την τοπική οικονομία και τα προϊόντα της, αλλά και μια επιχείρηση; Θα πρέπει να αγωνιά για τον ρόλο και την ουσιαστική συμμετοχή και ενσωμάτωση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων; Μπορεί να λειτουργήσει ως κόμβος καινοτόμων ιδεών και δράσεων, τις οποίες σχεδιάζουν και υλοποιούν μαθητές με την υποστήριξη των εκπαιδευτικών και τη χρήση «ανοιχτών» επιστημονικών δεδομένων κα να γίνει «φάρος» διάδοσης αυτών των ιδεών σε γειτονικά σχολεία αλλά και σε πιο απομακρυσμένα, που μοιράζονται την κοινή έγνοια για τη μελέτη των φυσικών φαινομένων, την ατμοσφαιρική ρύπανση, την ποιότητα του νερού, την κλιματική αλλαγή, την υπαίθρια εκπαίδευση, τη συμπερίληψη, την αλληλεγγύη, τη δημοκρατία;

Αν είσαι εκπαιδευτικός σε οποιαδήποτε βαθμίδα της εκπαίδευσης, ερευνητής ή ερευνήτρια, στέλεχος εκπαίδευσης, δημιουργός περιεχομένου, φοιτητής ή φοιτήτρια, γονέας ή απλώς αγαπάς το σύγχρονο ελληνικό σχολείο και σε απασχολούν αυτά τα ερωτήματα, σε περιμένουμε την «Ημέρα Ανοιχτού Σχολείου» να συν-σχεδιάσουμε την αληθινά «ανοιχτή» τάξη του αύριο, που θα μπορεί να αντιμετωπίζει επιτυχώς όλες τις σύγχρονες προκλήσεις, από ένα σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, όπως είναι η ένταξη μεταναστών και προσφύγων, έως την εισαγωγή της επιστημονικής έρευνας αιχμής από μεγάλους διεθνής οργανισμούς.              

Σκοπός της Ημέρας Ανοιχτού Σχολείου είναι η ψηλάφηση και ανάδειξη της «ανοιχτότητας» στη σχολική εκπαίδευση, μέσω της παρουσίασης καλών πρακτικών και ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών σε διάφορους τομείς, όπως οι φυσικές επιστήμες, η Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία (ΥΕΚ), η επιστήμη των πολιτών, η δημοκρατική τάξη, η αξιοποίηση των τεχνών, η εκπαίδευση προσφυγόπαιδων, η ενεργός συμμετοχή των γονέων, η χρήση ψηφιακών εργαλείων, το εκπαιδευτικό θέατρο.     

Τη δράση συνδιοργανώνουν το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών & Εκδόσεων (ΙΤΥΕ) και η Ελληνογερμανική Αγωγή (ΕΑ), στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών:

• Open Schools for Open Societies και Open School Doors, που μελετούν τις συνθήκες και προοπτικές της «ανοιχτής» εκπαίδευσης με έμφαση σε εργαλεία αυτοαξιολόγησης, ανατροφοδότησης και συν-δημιουργίας, στην υπεύθυνη σχολική καινοτομία με όχημα τις εργασίες των μαθητών, αλλά και στο πώς ένα σχολείο υποστηρίζει την ενεργό συμμετοχή των γονέων, ιδίως των γονέων από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.    
• Promoting Intercultural Science Education of Adults, η οποία και αποσκοπεί στην αξιοποίηση των επιστημονικών κέντρων και μουσείων ως διαδραστικών χώρων άτυπης και μη τυπικής εκπαίδευσης ενήλικων προσφύγων και μεταναστών και στο πώς αυτοί οι φορείς μπορούν να χτίσουν συνέργιες με τα σχολεία.
• Democracy through Drama, που στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των μαθητών μέσα από τεχνικές εκπαιδευτικού θεάτρου και στην ενεργοποίηση της φωνής των μαθητών και της ενεργού συμμετοχής αυτών στο δημόσιο γίγνεσθαι.
• Frontiers, που φέρνει στη σχολική τάξη δεδομένα και εκπαιδευτικά εργαλεία από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα στον κόσμο, όπως τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών CERN και το Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων VIRGO, με στόχο οι μαθητές να γίνουν οι αυριανοί πολίτες-επιστήμονες.

Τέλος, στο πλαίσιο αρκετών εργαστηρίων θα παρουσιαστούν δυνατότητες χρηματοδότησης σχολείων και οργανισμών μέσω των δράσεων κινητικότητας ΚΑ1 και συμπράξεων ΚΑ2, με άξονα τη σύνταξη ενός επιτυχημένου Ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάπτυξης με έμφαση στην «ανοιχτότητα», στην επιστήμη των πολιτών, στην εκπαίδευση προσφύγων και μεταναστών, στη χρήση των τεχνών στο σχολείο, στη διδασκαλία των επιστημών, στη γονεϊκή συμμετοχή.